08 Ιαν Roadmap Επιχειρηματικότητας
Κώστας Θεοφανίδης
ktheofanides@projectyou.gr
O Κώστας Θεοφανίδης είναι Μηχ/γος –Ηλ/γος, ΜSc Business Management, τ. Διευθυντικό στέλεχος σε πολυεθνικές εταιρείες, Partner Projectyou, Σύμβουλος –Μέντωρ Επιχειρηματικότητας, ιδρυτής startups.
To roadmap της επιχειρηματικότητας
Όλοι αναγνωρίζουν ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε τα τελευταία χρόνια και θα συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε στα αρκετά επόμενα είναι η ανεργία. Όλοι όμως κάνουν από λίγα μέχρι ελάχιστα για να την αντιμετωπίσουν. Οι Κυβερνήσεις ασχολούνται πώς να κόψουν η πώς να μη κόψουν τους μισθούς και τις συντάξεις αυτών που εργάζονται ενώ αδιαφορούν, γιατί μάλλον δεν ξέρουν, να δημιουργήσουν προϋποθέσεις για ανάπτυξη και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας . Από την άλλη μεριά, και οι άνεργοι δεν μπορούν η δεν θέλουν να κάνουν τις προσπάθειες που χρειάζονται για να μπουν στην παραγωγή. Αφήνουν το μέλλον τους στα χέρια του Κράτους η στα χέρια των Εργοδοτών. Δεν είναι διατεθειμένοι να κάνουν οποιαδήποτε δουλειά, δεν είναι διατεθειμένοι να παλέψουν να στήσουν κάτι δικό τους, δεν δείχνουν διάθεση να προσαρμοστούν στις σημερινές συνθήκες και ανάγκες, δεν έχουν νοοτροπία να πάρουν ρίσκα. Η λογική «εγώ δεν φταίω, φταίνε όλοι οι άλλοι, Γερμανία, κόμματα, κυβερνήσεις, τράπεζες, εργοδότες» έχει καταλάβει την μεγάλη πλειοψηφία.
Τα τελευταία 4 χρόνια η Projectyou έχει εστιάσει τις δράσεις της στην εκπαίδευση των αποφοίτων, των άνεργων και των στελεχών που έχασαν τις δουλειές τους, στις γνώσεις που τους χρειάζονται για να δημιουργήσουν τις δικές τους βιώσιμες επιχειρήσεις, που δυστυχώς δεν τις μαθαίνουν ούτε στα Πανεπιστήμια ούτε στα ΤΕΙ. Ακόμη δυσκολότερο είναι να αλλάξουμε την κουλτούρα και την νοοτροπία της «υπαλληλικότητας» που έχει εμποτιστεί βαθιά στο γονίδιο με αυτή της επιχειρηματικότητας. Μια μικρή μειοψηφία δείχνει πιο έτοιμη να αλλάξει νοοτροπία αλλά στερείται την εμπειρία και τις γνώσεις που απαιτούνται για να επιχειρήσουν. Μας γεμίζει με ικανοποίηση που μας εμπιστεύονται Πανεπιστήμια και ΤΕΙ μερικές εκατοντάδες αποφοίτων τους αλλά και πάνω από 1000 άτομα να τους μυήσουμε στα μυστικά της επιχειρηματικότητας.
Μια συνήθης έκφραση που ακούμε από ανθρώπους που θέλουν να επιχειρήσουν είναι «θέλω να κάνω κάτι δικό μου αλλά δεν ξέρω από πού να ξεκινήσω, όλα μου φαίνονται ένα χάος και φοβάμαι ότι δεν θα κάνω τις σωστές κινήσεις και τα σωστά βήματα». Αυτό το πρόβλημα θα φωτίσουμε για τους αναγνώστεs του Supply Chain & Logistics.
Tα βήματα της επιτυχημένης επιχειρηματικότητας είναι:
1. Είναι η προσωπικότητα μου κατάλληλη για το επιχειρείν;
Αυτό είναι το πρώτο σημείο έλεγχου αν πρέπει να προχωρήσω. Έχω σθένος, πείσμα, ανάληψη ρίσκου, επικοινωνιακότητα, αντίληψη των αριθμών (numeracy), ικανότητα για εργασία υπό πίεση, αισιοδοξία, θετική σκέψη, δημιουργικότητα, σκέψη «έξω από το κουτί», εργατικότητα, ικανότητα να βλέπω την μεγάλη εικόνα ; Αν αυτά είναι στην γονιδιακή μου προσωπικότητα, είμαι τυχερός. Αν δεν είναι όμως, βελτιώνονται με την προσπάθεια; Γεννιέμαι η γίνομαι επιχειρηματίας; Γεννιέμαι αλλά και γίνομαι. Επειδή όμως η βελτίωση είναι διαδικασία που παίρνει πολύ χρόνο και προσπάθεια, υπάρχει και η άλλη λύση : Συνεταιρίζομαι με άτομα που έχουν αυτά που λείπουν σε μένα. Δεν πέφτω στην συνήθη παγίδα του «όμοιος ομοίω αεί πελάζει»
2. Έχω βρει μια αξιόλογη ιδέα;
Δεν ξεκινώ να υλοποιήσω την πρώτη ιδέα που σκέφτηκα. Ψάχνω αρκετές. Υπάρχουν αρκετές τεχνικές με τις οποίες μπορουμε να βρούμε ιδέες (matrixing, τυχαία λέξη, ανώτερη ανάγκη, εύρηκα, κλπ) ακόμη και αν δεν έχουμε αυτή την ικανότητα. Μέσα από αρκετές ιδέες αξιολογώ ποια είναι η καλύτερη και με αυτή προχωρώ. Τα κριτήρια αξιολόγησης είναι : Είναι το προϊόν η υπηρεσία καινοτόμα; Αν δεν είναι, δεν πειράζει, αρκεί να είναι καινοτόμο το πακέτο συσκευασία, προώθηση, τοποθέτηση. Πρέπει να καλύπτει τι ανάγκη έχει η αγορά και όχι τι μου αρέσει η τι ξέρω η τι μπορώ να κάνω εγώ, που είναι μια συνηθέστατη παγίδα για πολλούς. Και η ανάγκη πρέπει να έρχεται από το μέλλον και όχι από το παρελθόν η το παρόν. Αν αντιγράψω επιτυχημένα πρότυπα, τότε πρέπει να είμαι από τους πρώτους που θα μπουν στην αγορά αυτή, άλλα και από τους πρώτους που θα βγουν. Δεν χρειάζεται να είμαι μάγος για να διαβάσω το μέλλον, υπάρχουν τεχνικές για αυτό.
3. Τo Business Plan είναι ενθαρρυντικό;
Το μεγάλο σφάλμα που κάνουν σχεδόν όλοι είναι ότι από την ιδέα πανε κατευθείαν στην εφαρμογή χωρίς να προηγηθεί μια άσκηση προσομοίωσης. Αυτό είναι το business Plan. Πριν χάσω χρήματα στην αγορά, μελετώ στο χαρτί αν και πόσα θα κερδίσω η θα χάσω και τι ενέργειες πρέπει να κάνω για να είναι βιώσιμη η επιχείρηση. Τρέχω σενάρια what if, sensitivity, δοκιμάζω διαφορετικές στρατηγικές παραγωγής, logistics, μάρκετινγκ. Σε καμιά περίπτωση δεν ξεκινώ αν δεν είμαι σίγουρος ότι θα λειτουργεί η επιχείρηση πάνω από το breakeven σημείο (εκεί που έσοδα και έξοδα είναι «ίσα βάρκα ίσα νερά») και το return on investment (ROI) πάνω από κάποιο επίπεδο. Στην παρούσα συγκυρία δεν πρέπει να επενδύσω σε ιδιόκτητες υποδομές (αποθήκες, αυτοκίνητα, software, κλπ) όταν υπάρχουν σε επάρκεια και μπορώ να μισθώσω τρίτων. Δεν πρέπει να ξεκινήσω πριν διασφαλίσω τις πηγές χρηματοδότησης.
4. Ίδρυση εταιρείας
Στο βήμα αυτό επιλέγουμε την κατάλληλη νομική μορφή εταιρείας ανάλογα με το αντικείμενο (παραγωγή η υπηρεσίες), ύψος επενδύσεων, μέγεθος πελατών, ευθύνη ιδρυτών, ασφαλιστικά ιδρυτών, κλπ. Ελάχιστη σημασία, σε σύγκριση με τα παραπάνω, έχει το κόστος λογιστικής υποστήριξης και η φορολόγηση που τείνουν να είναι ίδια για όλες τις μορφές πλέον.
5. Διοίκηση εταιρείας
Μέχρι εδώ ήταν τα εύκολα, από εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Η επιλογή και εκπαίδευση προσωπικού, ο καθορισμός ρόλων και αρμοδιοτήτων, η διοίκηση απόδοσης, η στρατηγική, οι πολιτικές μάρκετινγκ, η παρακολούθηση των οικονομικών, η μάχη με τον ανταγωνισμό, η συνεχής βελτίωση συστημάτων και διαδικασιών, η εξέλιξη των προϊόντων και των υπηρεσιών, είναι μόνο μερικά από τα καθημερινά θέματα που πρέπει να διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά.
6. Η ώρα του αποχωρισμού
Έρχεται κάποια στιγμή που ο επιχειρηματίας σκεφτόμενος με τη λογική, και όχι με το θυμικό, πρέπει να αποφασίσει να αποχαιρετήσει το δημιούργημα του είτε πουλώντας το είτε κλείνοντας είτε αλλάζοντας το αντικείμενο. Αν δεν το κάνει στην κατάλληλη στιγμή από εκεί και πέρα αρχίζει να χάνει ότι κέρδισε. Δεν είναι εύκολο διότι έχει δεθεί μαζί του σαν να είναι παιδί του, και όταν αυτό πέφτει στο γκρεμό, πέφτει σφιχταγκαλιασμένος μαζί του.
Πρέπει να έχουμε το κουράγιο να δεχόμαστε το τέλος για να δικαιούμαστε μια νέα αρχή.
